Kişinin yaneşeliığı toplum içre değeri olan , kudret, şekil ve vesair davranış biçimlerini geliştirdiği süreçlerin tümüdür.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara gereğince insanoğluın davranışlarında belli gelişmeler esenlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Yetişek; ferdin davranışlarındaki yaşantısı aracılığıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğustalıkme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabil eğitimin bir çok tanımı gestaltlabilmektedir. Ancak, hasetmüzde çoğunlukla tercih edilen tanım:
“Bireyin davranışında, kendi yaşantısı aracılığıyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin lakinçlarına yarar ) bileğustalıkme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu aşinalık gereğince;
· Yetişek bir süreçtir.
· Yetişek sürecinde, ferdin davranışlarının matlup yönde bileğustalıktirilmesi lakinçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğustalıkme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde ferdin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç çizgi öğesi vardır.
1. Lakinç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Yetişek lakinçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı tam kültürler derunin aynıdır. Lakinçların içinde ne olduğu ve öğrenme derunin kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre gereğince bileğustalıkebilir, lakin sürecin doğası bileğustalıkmez.
Yetişek kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Gün boyunca birgani filozof ve eğitimci, eğitimin ne başüstüneğuna konusunda farklı farklı tanımlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin onaylama edilen ölçünlü tanımı şudur: Yetişek, ferdin davranışlarında kendi yaşantıları aracılığıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğustalıkikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın içre eğitime konusunda temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları aracılığıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğustalıkikliği” ve “müddetç” kabil kelimeler eğitimin anne taşlarıdır.
Yetişek, benibeşer derunin ömür boyu devam fail bir süreçtir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik yani beklentilere ve hedeflere yarar olabileceği kabil istenmedik yönde bile gelişebilir. Yetişek sürecinin ustalıkletilmesi ise kasıtlı yani programlı ve programlı olabileceği kabil gelişigüzel bile olabilir. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal yetişek, gelişigüzel meydana getirilen eğitime ise informal yetişek denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek meslek, dershane, yetişek merkezleri kabil mekânlarda maruz yetişek formal; ferdin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı sıfır yetişek ise informal eğitidir. Yani yetişek sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine gereğince sınıflandırıldığında formal ve informal yetişek başlamak üzere dü tür ortaya çıkar. Formal yetişek okullarda ya da kurumlarda belli bir tasar ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu yetişek tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende yetişek süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal yetişek ise otomatik gelişen ölçüsüz ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki birey bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir tertibat olarak ele tuzakındığında ise yetişek sisteminin üç çizgi ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, süreçler ve çıktılardır. çaykara; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, donanım, maliyet, personel kabil fiziki unsurlardır. Müddetç; meslek içre gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve öğüt aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde uzmanlık, yeterlilik, izin, imtihan geriları kabil matlup davranış bileğustalıkiklikleridir.
